Dział 1. Afryka.

Uczeń poprawnie:

• omawia na podstawie mapy ogólnogeograficznej położenie geograficzne Afryki

• omawia na podstawie map tematycznych budowę geologiczną oraz ukształtowanie powierzchni Afryki

• charakteryzuje na podstawie map tematycznych i wyjaśnia występowanie stref klimatyczno-roślinno-glebowych w Afryce

• wykazuje zróżnicowanie rasowe i językowe ludności Afryki

• omawia na podstawie map tematycznych rozmieszczenie ludności w Afryce

• wyjaśnia znaczenie terminu: eksplozja demograficzna

• określa związki pomiędzy problemami wyżywienia, występowaniem chorób a poziomem życia w krajach Afryki na południe od Sahary

• wykazuje zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego państw afrykańskich

• charakteryzuje na podstawie map tematycznych cechy rolnictwa i przemysłu Afryki

• wykazuje na przykładzie strefy Sahelu związek pomiędzy formami gospodarowania człowieka a zasobami wodnymi

• uzasadnia potrzebę racjonalnego gospodarowania w środowisku charakteryzującym się poważnymi niedoborami słodkiej wody

• opisuje warunki naturalne oraz wybrane zagadnienia społeczno- -gospodarcze państw Afryki (Egipt, Republika Południowej Afryki)

 

Dział 2. Ameryka.

Uczeń poprawnie:

• omawia położenie geograficzne Ameryki Północnej i Południowej na podstawie mapy ogólnogeograficznej

• wyjaśnia znaczenie terminów: Ameryka Łacińska, Ameryka Środkowa

• opisuje środowisko przyrodnicze Ameryki Północnej i Południowej

• charakteryzuje klimat Ameryki Północnej i Południowej na podstawie map klimatycznych i klimatogramów

• analizuje na podstawie mapy rozmieszczenie ludności w Ameryce Północnej i Południowej

• wyróżnia główne cechy i przyczyny zróżnicowania kulturowego i etnicznego Ameryki Północnej i Południowej

• wyjaśnia związki pomiędzy warunkami naturalnymi a poziomem rozwoju gospodarczego Ameryki Północnej i Południowej

• opisuje wybrane problemy gospodarki Ameryki Północnej i Południowej

• omawia warunki naturalne oraz zagadnienia społeczne dotyczące Stanów Zjednoczonych

• wykazuje związki pomiędzy gospodarką a warunkami środowiska przyrodniczego w najważniejszych regionach gospodarczych Stanów Zjednoczonych

• określa rolę Stanów Zjednoczonych w gospodarce światowej

• omawia warunki naturalne oraz zagadnienia społeczne i gospodarcze dotyczące Brazylii

• identyfikuje konflikt interesów pomiędzy ekologicznymi skutkami wylesiania Amazonii a jej gospodarczym wykorzystaniem

• określa cechy rozwoju i problemy wielkich miast w Brazylii

 

Dział 3. Obszary polarne.

Uczeń poprawnie:

• wyjaśnia znaczenie terminów: Arktyka, Antarktyka, Antarktyda

• wskazuje na mapie ogólnogeograficznej Antarktykę i Arktykę

• przedstawia cechy położenia i środowiska geograficznego Antarktyki i Arktyki

• omawia sytuację prawną Antarktydy • opisuje działalność człowieka w Arktyce i Antarktyce

• podaje główne cechy i przyczyny zmian w środowisku przyrodniczym obszarów okołobiegunowych

• wyjaśnia konieczność ochrony przyrody obszarów okołobiegunowych

 

Dział 4. Australia.

Uczeń poprawnie:

• opisuje na podstawie mapy ogólnogeograficznej położenie geograficzne i środowisko przyrodnicze Australii

• charakteryzuje klimat Australii na podstawie map klimatycznych i klimatogramów

• wyjaśnia znaczenie terminów: basen artezyjski, studnia artezyjska

• omawia rozmieszczenie basenów artezyjskich w Australii

• ocenia warunki środowiska przyrodniczego Australii

• analizuje na podstawie mapy rozmieszczenie ludności w Australii

• wskazuje na mapie ogólnogeograficznej obszary o największej gęstości zaludnienia w Australii

• charakteryzuje zróżnicowanie ludności Australii • omawia wybrane problemy ludnościowe Australii

• przedstawia, na podstawie map tematycznych, główne cechy gospodarki Australii na tle warunków środowiska przyrodniczego

• wskazuje na mapie gospodarczej obszary o dużej koncentracji przemysłu w Australii

• dowodzi specyfiki środowiska przyrodniczego i społeczno-gospodarczego Australii

• omawia na podstawie mapy ogólnogeograficznej podział Oceanii

 

Dział 5. Azja.

Uczeń poprawnie:

• omawia położenie geograficzne Azji na mapie świata

• wskazuje na mapie ogólnogeograficznej umowną granicę pomiędzy Azją a Europą i omawia jej przebieg

• opisuje, na podstawie map tematycznych, cechy środowiska przyrodniczego Azji

• wykazuje, na podstawie map tematycznych, że kontynent Azji jest obszarem wielkich geograficznych kontrastów

• przedstawia, na podstawia map tematycznych, warunki przyrodnicze obszarów, na których kształtowały się najstarsze azjatyckie cywilizacje

• wskazuje na mapie i podaje nazwy obszarów o dużej i małej gęstości zaludnienia w Azji

• charakteryzuje zróżnicowanie rasowe, religijne i kulturowe ludności Azji

• omawia wybrane problemy demograficzne Azji i wyjaśnia ich skutki

• opisuje wybrane problemy gospodarcze Azji

• ocenia warunki rozwoju rolnictwa w Azji

• wykazuje związek pomiędzy rytmem upraw i „kulturą ryżu” a cechami klimatu monsunowego w Azji Południowo-Wschodniej

• wskazuje na mapie i podaje nazwy regionów rolniczych w Azji

• wskazuje na mapie i podaje nazwy obszarów o dużej koncentracji przemysłu

• wyjaśnia znaczenie terminów: azjatyckie tygrysy, OPEC

• charakteryzuje środowisko przyrodnicze Chin

• analizuje wykresy i dane liczbowe dotyczące rozwoju ludnościowego i urbanizacji w Chinach

• wyjaśnia, na podstawie map tematycznych, zróżnicowanie rozmieszczenia ludności na obszarze Chin

• podaje kierunki rozwoju gospodarczego Chin oraz wskazuje zmiany znaczenia Chin w gospodarce światowej

• charakteryzuje środowisko przyrodnicze oraz wybrane zagadnienia społeczno - gospodarcze Indii

• opisuje kontrasty społeczne i gospodarcze w Indiach

• wyjaśnia przyczyny gwałtownego rozwoju nowoczesnych technologii w Indiach 

• charakteryzuje środowisko przyrodnicze oraz wybrane zagadnienia społeczno - gospodarcze Japonii

• wykazuje znaczenie czynników społeczno - kulturowych w tworzeniu nowoczesnej gospodarki Japonii na tle niekorzystnych cech środowiska przyrodniczego

• wyjaśnia termin: region Bliskiego Wschodu

• omawia położenie geograficzne regionu Bliskiego Wschodu na podstawie mapy ogólnogeograficznej

• charakteryzuje region Bliskiego Wschodu pod kątem cech kulturowych

• analizuje rozmieszczenie, zasoby i wydobycie ropy naftowej na Bliskim Wschodzie na podstawie map tematycznych i danych statystycznych

• charakteryzuje region Bliskiego Wschodu pod kątem kierunków i poziomu rozwoju gospodarczego

• wyjaśnia przyczyny i skutki wybranych konfliktów zbrojnych na Bliskim Wschodzie

• wskazuje miejsca konfliktów zbrojnych na mapie politycznej

• wykazuje krytyczną postawę wobec wojny jako sposobu rozwiązywania problemów społeczno-gospodarczych

• wykazuje postawę poszanowania dla innych narodów, religii i kultur

 

Dział 6. Europa.

Uczeń poprawnie:

• opisuje położenie geograficzne Europy na mapie świata

• określa główne cechy środowiska przyrodniczego Europy na podstawie mapy ogólno geograficznej i map tematycznych

• charakteryzuje klimat Europy na podstawie map klimatycznych i klimatogramów

• wykazuje się znajomością podziału politycznego Europy

• omawia, na podstawie mapy gęstości zaludnienia, rozmieszczenie ludności w Europie

• wykazuje, że Europa jest kontynentem silnie zurbanizowanym

• opisuje, na podstawie map tematycznych, zróżnicowanie regionalne, kulturowe, narodowościowe i etniczne współczesnej Europy oraz najważniejsze przyczyny i konsekwencje tego zróżnicowania

• analizuje zmiany liczby ludności w Europie

• wyjaśnia przyczyny starzenia się europejskich społeczeństw

• przewiduje zmiany społecznodemograficzne w Europie na podstawie danych statystycznych

• omawia wybrane problemy gospodarcze Europy • wyjaśnia wpływ przeszłości politycznogospodarczej na zróżnicowanie poziomu rozwoju gospodarczego Europy

• porównuje cechy wybranych państw o różnym poziomie rozwoju gospodarczego

• wyjaśnia znaczenie terminu: kraje skandynawskie

• omawia położenie krajów skandynawskich na podstawie mapy ogólnogeograficznej

• wyjaśnia wpływ warunków naturalnych na rozmieszczenie ludności w Europie Północnej • wykazuje, na podstawie map tematycznych, związki między głównymi cechami środowiska przyrodniczego Europy Północnej a głównymi kierunkami rozwoju gospodarczego

• wyjaśnia znaczenie terminu: kraje alpejskie

• omawia położenie krajów alpejskich na podstawie mapy ogólnogeograficznej

• wyjaśnia specyfikę rozmieszczenia ludności w krajach alpejskich

• wykazuje wpływ gór na cechy środowiska przyrodniczego oraz gospodarkę krajów alpejskich • opisuje główne kierunki rozwoju gospodarczego krajów alpejskich

• omawia znaczenie turystyki dla gospodarki krajów alpejskich

• wyjaśnia znaczenie terminu: kraje śródziemnomorskie • omawia położenie krajów śródziemnomorskich na podstawie mapy ogólnogeograficznej

• charakteryzuje klimat i roślinność krajów śródziemnomorskich na podstawie map tematycznych

• wykazuje związki między rozwojem turystyki w Europie Południowej a warunkami przyrodniczymi oraz dziedzictwem kultury śródziemnomorskiej

• dowodzi atrakcyjności turystycznej krajów śródziemnomorskich

• prezentuje opracowaną na podstawie map, przewodników, internetu trasę wycieczki po Europie lub jej części

• charakteryzuje środowisko przyrodnicze oraz wybrane zagadnienia społeczno - gospodarcze Wielkiej Brytanii

• przedstawia główne cechy położenia, wielkości, układu przestrzennego oraz znaczenie Londynu jako światowej metropolii

• charakteryzuje środowisko przyrodnicze oraz wybrane zagadnienia społecznogospodarcze Francji

• wykazuje, na przykładzie rolnictwa Francji związek pomiędzy warunkami przyrodniczymi a kierunkiem i efektywnością produkcji rolnej

• identyfikuje cechy rolnictwa towarowego Francji

 

Dział 7. Sąsiedzi Polski.

Uczeń poprawnie:

• charakteryzuje i porównuje, na podstawie różnych źródeł informacji geograficznej, środowisko przyrodnicze krajów sąsiadujących z Polską

• wykazuje zróżnicowanie społeczne i gospodarcze Rosji, Litwy, Białorusi, Ukrainy, Słowacji, Czech oraz Niemiec

• wyjaśnia przyczyny dynamicznego rozwoju gospodarczego Niemiec

• przedstawia, na podstawie wskazanych źródeł informacji geograficznej, główne kierunki i przyczyny zmian w strukturze przemysłu Zagłębia Ruhry

• przedstawia współczesne przemiany społeczne i gospodarcze Litwy, Białorusi oraz Ukrainy

• wykazuje zróżnicowanie przyrodnicze, narodowościowe, kulturowe i gospodarcze Rosji

• przedstawia główne cechy środowiska przyrodniczego, gospodarki oraz formy współpracy z krajem będącym najbliższym sąsiadem regionu, w którym mieszka