• Przyroda - Kryteria sukcesu 5 SP

        • DZIAŁ 1 – Odkrywamy tajemnice map

          Zakres treści nauczania:

          Skala. Podziałka liniowa. Formy terenu. Pomiary w terenie, szacowanie odległości i wysokości. Charakterystyka nizin, wyżyn, gór. Mapa hipsometryczna.

          Szczegółowe cele kształcenia:

          Uczeń:

          • wyjaśnia pojęcie skali,
          • wymienia rodzaje skal,
          • charakteryzuje niziny, wyżyny i góry.
          • posługuje się podziałką linową,
          • rozpoznaje formy terenu (w terenie, na modelu i na mapie poziomicowej),
          • wykonuje pomiary w terenie, szacuje odległości, wysokości,
          • rozpoznaje na mapie hipsometrycznej niziny, wyżyny i góry.

           

          DZIAŁ 2 – Poznajemy naszą ojczyznę

          Zakres treści nauczania:

          Ukształtowanie powierzchni Polski. Wody powierzchniowe Polski. Lasy Polski. Podział administracyjny Polski. Położenie i rola Polski w Europie. Przegląd wybranych państw europejskich.

          Szczegółowe cele kształcenia:

          Uczeń:

          • charakteryzuje ukształtowanie powierzchni Polski,
          • omawia rozmieszczenie lasów w Polsce,
          • omawia strukturę podziału administracyjnego Polski,
          • charakteryzuje wybrane kraje europejskie.
          • wskazuje na mapie Polski różne wody powierzchniowe,
          • wskazuje Polskę na mapie Europy,
          • wskazuje na mapie Europy państwa sąsiadujące z Polską, ich stolice oraz inne państwa.

           

          DZIAŁ 3 – Poznajemy sposoby ochrony przyrody

          Zakres treści nauczania:

          Zagrożenia środowiska przyrodniczego. Sposoby ratowania przyrody. Monitoring stanu środowiska. Wpływ środowiska na zdrowie człowieka. Formy ochrony przyrody. Segregacja odpadów i możliwości ich ponownego wykorzystania. Sposoby oszczędzania energii elektrycznej.

          Szczegółowe cele kształcenia:

          Uczeń:

          • wymienia źródła zagrożeń środowiska przyrodniczego,
          • wymienia sposoby ratowania przyrody,
          • podaje przykłady wpływu środowiska na zdrowie człowieka,
          • omawia formy ochrony przyrody w Polsce,
          • wykazuje wpływ gleby na różne substancje,
          • podaje sposoby zabezpieczania przedmiotów przed wpływem gleby,
          • wyjaśnia sens segregacji odpadów,
          • podaje przykłady sposobów oszczędzania energii.
          • wskazuje na mapie Polski położenie najbliższych parków narodowych i rezerwatów.

           

          DZIAŁ 4 – Poznajemy krajobrazy pobrzeży i nizin

          Zakres treści nauczania:

          Warunki życia w Morzu Bałtyckim. Krajobraz pobrzeży. Przyroda pobrzeży. Pojezierze Mazurskie i Suwalskie – krajobraz, pogoda, przyroda, atrakcje turystyczne. Krajobraz Nizin Środkowopolskich. Parki narodowe pobrzeży i nizin. Wielkomiejski krajobraz Warszawy. Zależność między cechami krajobrazu a formami działalności człowieka. Walory turystyczne Gdańska i Warszawy.

          Szczegółowe cele kształcenia:

          Uczeń:

          • omawia warunki panujące w Morzu Bałtyckim,
          • opisuje krajobraz nadmorski,
          • omawia charakterystyczne cechy krajobrazu pojeziernego,
          • wymienia atrakcje turystyczne pojezierzy,
          • omawia cechy krajobrazu nizinnego,
          • charakteryzuje krajobraz wielkomiejski.
          • wskazuje na mapie Polski parki narodowe położone w pasie nizin,
          • rozpoznaje chronione gatunki występujące na terenie omawianych parków narodowych,
          • rozpoznaje główne zabytki Warszawy i Gdańska,
          • wskazuje związek między cechami krajobrazu a formami działalności człowieka.

           

          DZIAŁ 5 – Poznajemy krajobrazy wyżyn i kotlin podkarpackich

          Zakres treści nauczania:

          Przemysłowy krajobraz Wyżyny Śląskiej. Krajobraz Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Rolniczy krajobraz Wyżyny Lubelskiej. Osobliwości i walory turystyczne Krakowa. Zależność między cechami krajobrazu a formami działalności człowieka. Parki narodowe wyżyn i kotlin podkarpackich.

          Szczegółowe cele kształcenia:

          Uczeń:

          • charakteryzuje krajobraz wyżyn, w tym wyżyny wapiennej,
          • wskazuje cechy charakterystyczne krajobrazu Wyżyn: Krakowsko-Częstochowskiej, Lubelskiej, Śląskiej,
          • charakteryzuje krajobraz przemysłowy,
          • charakteryzuje krajobraz rolniczy,
          • omawia osobliwości przyrodnicze poszczególnych parków narodowych,
          • wymienia główne zabytki Krakowa.
          • wskazuje na mapie Polski położenie omawianych wyżyn,
          • wskazuje na mapie Polski parki narodowe położone w pasie wyżyn i kotlin podkarpackich,
          • wskazuje związek między cechami krajobrazu a formami działalności człowieka,
          • wskazuje na mapie Polski występowanie krajobrazów przemysłowych,
          • wskazuje na mapie Polski występowanie krajobrazów rolniczych.

           

          DZIAŁ 6 – Poznajemy krajobrazy gór

          Zakres treści nauczania:

          Cechy krajobrazu górskiego. Pogoda i roślinność Tatr. Zależności między cechami krajobrazu a formami działalności człowieka. Parki narodowe gór.

          Szczegółowe cele kształcenia:

          Uczeń:

          • charakteryzuje krajobraz górski,
          • omawia piętrowe rozmieszczenie roślinności w Tatrach,
          • wymienia chronione gatunki roślin i zwierząt żyjących w górach,
          • omawia cechy pogody górskiej.
          • wskazuje na mapie Polski położenie gór,
          • odczytuje wysokości najwyższych szczytów,
          • porównuje cechy krajobrazu Tatr, Gór Świętokrzyskich i Sudetów,
          • rozpoznaje żyjące w górach chronione rośliny i zwierzęta,
          • wskazuje na mapie położenie górskich parków narodowych.

           

          DZIAŁ 7 – Odkrywamy tajemnice świata roślin i grzybów

          Zakres treści nauczania:

          Mchy. Paprotniki. Budowa roślin nasiennych. Funkcje organów: korzenia, łodygi, liści. Przykłady przekształceń organów roślinnych. Warunki kiełkowania nasion. Rozwój roślin nasiennych. Budowa grzybów. Różnorodność grzybów. Grzyby jadalne i trujące.

          Szczegółowe cele kształcenia:

          Uczeń:

          • omawia cechy budowy mchów przystosowujące je do życia na lądzie,
          • omawia cechy budowy paprotników przystosowujące je do życia na lądzie,
          • omawia budowę zewnętrzną roślin nasiennych,
          • wymienia funkcje: korzenia, łodygi, liści,
          • omawia znaczenie grzybów.
          • obserwuje fazy rozwoju roślin nasiennych,
          • rozpoznaje wybrane gatunki mchów, paprotników, roślin nasiennych,
          • rozpoznaje grzyby jadalne,
          • obserwuje budowę grzybów (drożdży, grzybów kapeluszowych),
          • rozpoznaje rośliny chronione występujące w najbliższej okolicy.

           

          DZIAŁ 8 – Odkrywamy tajemnice materii

          Zakres treści nauczania:

          Budowa materii. Właściwości ciał stałych, cieczy i gazów. Porównanie ciał stałych i cieczy o tej samej objętości, lecz o różnej masie. Ruch drobin w ciałach stałych, cieczach i gazach. Rozszerzalność temperaturowa ciał stałych, cieczy i gazów. Przykłady występowania i wykorzystania rozszerzalności cieplnej ciał. Substancje dobrze i słabo przewodzące ciepło. Właściwości magnetyczne wybranych ciał. Praktyczne zastosowanie różnych substancji w przedmiotach codziennego użytku. Substancje kruche, sprężyste i plastyczne. Wpływ czynników zewnętrznych na przedmioty zbudowane z różnych substancji.

          Szczegółowe cele kształcenia:

          Uczeń:

          • omawia budowę materii,
          • wymienia substancje dobrze i słabo przewodzące ciepło,
          • podaje przykłady wykorzystania właściwości magnetycznych ciał.
          • rysuje ułożenie drobin w ciałach stałych, cieczach i gazach,
          • porównuje ułożenie i ruch drobin w ciałach stałych, cieczach i gazach,
          • podaje przykłady rozszerzalności temperaturowej ciał,
          • bada właściwości magnetyczne wybranych ciał,
          • wskazuje w najbliższym otoczeniu przedmioty wykonane z substancji kruchych, sprężystych i plastycznych,
          • wykazuje wpływ wody, powietrza, temperatury i gleby na przedmioty wykonane z różnych substancji,
          • podaje sposoby zabezpieczania przedmiotów przed wpływem wody, powietrza i temperatury.