KRYTERIA SUKCESU

DLA KLASY 6 SZKOŁY PODSTAWOWEJ Z PRZYRODY

 

DZIAŁ 1 – Odkrywamy tajemnice naszej planety

Zakres treści nauczania:

Miejsce Ziemi we Wszechświecie. Układ Słoneczny. Założenia teorii heliocentrycznej Mikołaja Kopernika. Kształt i rozmiary Ziemi. Globus – model Ziemi. Pole magnetyczne Ziemi. Oddziaływania magnetyczne w przyrodzie. Położenie punktu geograficznego na mapie. Określanie położenia względem równika i południka zerowego. Ruch obrotowy Ziemi i jego następstwa. Ruch obiegowy Ziemi i jego następstwa. Kontynenty i oceany na Ziemi. Znaczenie oceanów. Warunki geograficzne kontynentów (położenie względem równika, ukształtowanie powierzchni, klimat). Podróże i odkrycia geograficzne i ich znaczenie.

Szczegółowe cele kształcenia:

Uczeń:

• wymienia nazwy planet Układu Słonecznego,
• omawia założenia teorii heliocentrycznej Mikołaja Kopernika,
• uzasadnia, popierając przykładami, istnienie pola magnetycznego Ziemi,
• wyjaśnia istotę następowania po sobie dnia i nocy,
• wyjaśnia przyczynę występowania pór roku,
• omawia znaczenie odkryć geograficznych, szczególnie dokonanych przez Krzysztofa Kolumba i Ferdynanda Magellana.
• wskazuje przykłady oddziaływań magnetycznych w przyrodzie,
• bada właściwości magnesów,
• określa położenie punktu geograficznego na mapie,
• buduje prosty kompas,
• wskazuje na mapie świata kontynenty i oceany,
• wskazuje na mapie świata: równik, południk zerowy i 180⁰, bieguny,
• pokazuje na mapie świata trasy podróży geograficznych.

 

Szczegółowe cele wychowania:

Uczeń:

• prezentuje sylwetki odkrywców,
• wymienia cechy osobowości, które ułatwiają poznawanie otaczającego świata,
• prezentuje sylwetki absolwentów szkoły lub mieszkańców najbliższej okolicy, którzy zasłużyli się dla nauki lub odnieśli inne znaczące sukcesy.

 

DZIAŁ 2 – Odrywamy tajemnice świata zwierząt

Zakres treści nauczania:

Przedstawiciele bezkręgowców. Przystosowania, budowa i przedstawiciele ryb. Przystosowania i przedstawiciele płazów. Przystosowania i różnorodność gadów. Przystosowania i różnorodność ptaków. Ssaki – przystosowania, przedstawiciele. Znaczenie gospodarcze ssaków. Ochrona gatunkowa zwierząt.

Szczegółowe cele kształcenia:

Uczeń:

• omawia przystosowania wybranych przedstawicieli bezkręgowców do środowiska życia,
• omawia cechy budowy zewnętrznej wybranych przedstawicieli bezkręgowców,
• określa znaczenie i rolę bezkręgowców w przyrodzie,
• omawia przystosowania do środowiska przedstawicieli ryb, płazów, gadów, ptaków i ssaków.
• rozpoznaje wybranych przedstawicieli bezkręgowców,
• rozpoznaje wybranych przedstawicieli kręgowców,
• rozpoznaje wybranych przedstawicieli chronionych gatunków kręgowców.

 

Szczegółowe cele wychowania:

Uczeń:

• uzasadnia konieczność ochrony zwierząt,
• wyjaśnia, na czym polega właściwa opieka nad hodowanymi zwierzętami,
• wyjaśnia, dlaczego należy zachować ostrożność w stosunku do nieznanych zwierząt.

 

DZIAŁ 3 – Poznajemy różnorodność krajobrazów Ziemi

Zakres treści nauczania:

Pogoda i klimat. Mapa świata. Strefy krajobrazowe Ziemi. Strefa wilgotnych lasów równikowych: położenie, klimat, świat roślin i zwierząt, zajęcia ludności, znaczenie gospodarcze strefy wilgotnych lasów równikowych. Pory roku w strefie sawann. Świat roślin i zwierząt na sawannie. Warunki klimatyczne pustyń, rodzaje pustyń. Strefa śródziemnomorska. Klimat i przyroda strefy stepów. Tajga – strefa północnych lasów iglastych. Warunki klimatyczne tundry. Strefa pustyń lodowych. Krajobraz alpejski. Współzależności między klimatem a rozmieszczeniem roślin i zwierząt.

Szczegółowe cele kształcenia:

Uczeń:

• wymienia typy klimatów na Ziemi,
• omawia strefę wilgotnych lasów równikowych, uwzględniając warunki geograficzne (położenie, temperaturę, opady) oraz świat roślin i zwierząt,
• charakteryzuje zajęcia ludności strefy wilgotnych lasów równikowych,
• omawia znaczenie gospodarcze strefy wilgotnych lasów równikowych,
• charakteryzuje warunki geograficzne strefy sawann,
• wymienia gatunki roślin i zwierząt występujące na sawannie.
• charakteryzuje strefę pustyń,
• opisuje strefę śródziemnomorską,
• omawia warunki geograficzne strefy stepów,
• charakteryzuje strefy tajgi, tundry i pustyń lodowych,
• wymienia cechy charakterystyczne krajobrazu alpejskiego.
• wskazuje na mapie świata poszczególne strefy krajobrazowe Ziemi,
• odczytuje informacje z diagramów klimatycznych,
• porównuje warunki życia ludzi w wybranych strefach,
• wykazuje współzależności między czynnikami klimatycznymi a rozmieszczeniem roślin i zwierząt.

 

Szczegółowe cele wychowania:

Uczeń:

• przedstawia problemy społeczne mieszkańców wybranych stref,
• prezentuje działania organizacji humanitarnych na rzecz dzieci afrykańskich,
• wskazuje przykłady niewłaściwej (rabunkowej) gospodarki człowieka w strefie wilgotnych lasów równikowych,
• prezentuje postawę tolerancji w stosunku do mieszkańców innych krajów.

 

DZIAŁ 4 – Poznajemy substancje i mieszaniny

Zakres treści nauczania:

Substancje proste i złożone. Właściwości substancji. Mieszaniny substancji i sposoby ich rozdzielania. Roztwory wodne i ich właściwości. Wpływ substancji i ich mieszanin na wzrost i rozwój roślin. Udział tlenu w niektórych przemianach chemicznych. Przykłady przemian odwracalnych i nieodwracalnych.

Szczegółowe cele kształcenia:

Uczeń:

• podaje przykłady substancji prostych i złożonych,
• dzieli mieszaniny na jednorodne i niejednorodne,
• klasyfikuje roztwory, biorąc pod uwagę ilość substancji rozpuszczonej,
• wymienia czynniki wpływające na szybkość rozpuszczania się substancji.
• bada właściwości wybranych substancji,
• przygotowuje mieszaniny substancji (jednorodne i niejednorodne),
• rozdziela mieszaniny,
• przygotowuje roztwory i bada ich właściwości,
• bada wpływ wybranych substancji i ich roztworów na wzrost i rozwój roślin,
• bada udział tlenu w niektórych przemianach chemicznych.

 

Szczegółowe cele wychowania:

Uczeń:

• przestrzega zasad bezpieczeństwa podczas prowadzonych doświadczeń,
• uzasadnia, że niektóre roztwory są szkodliwe dla wzrostu i rozwoju roślin,
• omawia zasady postępowania z nieznanymi substancjami,
• wyjaśnia, dlaczego należy zabezpieczać metalowe przedmioty pozostające na powietrzu.

 

DZIAŁ 5 – Poznajemy zjawiska fizyczne

Zakres treści nauczania:

Siły tarcia i ich znaczenie. Siły oporu powietrza i wody. Ruch i prędkość. Zjawiska elektryczne w przyrodzie. Elektryzowanie się ciał. Przepływ prądu elektrycznego w wybranych ciałach. Skutki przepływu prądu elektrycznego w domowych urządzeniach elektrycznych. Proste obwody elektryczne. Oszczędzanie energii (racjonalne gospodarowanie energią). Światło i zjawiska świetlne (prostoliniowe rozchodzenie się światła, odbicie światła). Źródła dźwięku. Rozchodzenie się dźwięku w różnych ośrodkach (powietrze, ciała stałe).

Szczegółowe cele kształcenia:

Uczeń:

• omawia działanie siły tarcia i siły oporu w przyrodzie,
• operuje pojęciami: ruch, prędkość, droga, czas,
• podaje przykłady zjawisk elektrycznych w przyrodzie,
• bada przepływ prądu elektrycznego w wybranych ciałach,
• podaje przykłady działania sił elektrostatycznych,
• omawia skutki przepływu prądu w domowych urządzeniach elektrycznych,
• wymienia źródła światła,
• wymienia źródła dźwięku.
• podaje pozytywne i negatywne przykłady działania sił tarcia,
• oblicza prędkość, drogę, czas,
• buduje prosty obwód elektryczny,
• wykonuje doświadczenie potwierdzające obecność sił elektrostatycznych,
• oblicza dzienne, tygodniowe, miesięczne zużycie energii elektrycznej w jego gospodarstwie domowym,
• wskazuje możliwości i sposoby oszczędzania energii w gospodarstwie domowym,
• prezentuje zjawiska świetlne: prostoliniowe rozchodzenie się światła, odbicie światła,
• porównuje rozchodzenie się dźwięku w różnych ośrodkach.

 

Szczegółowe cele wychowania:

Uczeń:

• omawia zasady postępowania podczas burzy,
• wyjaśnia, na czym polega bezpieczne korzystanie z domowych urządzeń elektrycznych,
• uzasadnia konieczność racjonalnego wykorzystywania energii elektrycznej.

 

DZIAŁ 6 – Odkrywamy, jak się zmienia Ziemia

Zakres treści nauczania:

Historia życia na Ziemi. Zasoby przyrody i ich klasyfikacja. Przykłady globalnych zagrożeń środowiska przyrodniczego. Współpraca międzynarodowa w zakresie ochrony przyrody.

Szczegółowe cele kształcenia:

Uczeń:

• omawia etapy rozwoju życia na Ziemi,
• podaje przykłady odnawialnych i nieodnawialnych zasobów przyrody,
• podaje przykłady globalnych zagrożeń środowiska przyrodniczego Ziemi,
• podaje przykłady międzynarodowej współpracy w zakresie ochrony przyrody.

• klasyfikuje zasoby przyrody na Ziemi,
• prezentuje międzynarodowe organizacje działające na rzecz ochrony środowiska,
• uzasadnia znaczenie międzynarodowej współpracy mającej na celu ochronę środowiska.

 

Szczegółowe cele wychowania:

Uczeń:

• przygotowuje propozycje działań lokalnych, które mogłyby mieć znaczenie globalne,
• właściwie odnosi się do osób o odmiennym światopoglądzie.

 

 

KRYTERIA SUKCESU OGÓLNE

DLA KLASY 6 SZKOŁY PODSTAWOWEJ Z PRZYRODY

 

Uczeń:

• wymienia nazwy planet Układu Słonecznego,
• opisuje kształt i rozmiary Ziemi,
• określa położenie dowolnego punktu na kuli ziemskiej względem równika i południka zerowego,
• opisuje właściwości i zastosowanie magnesów,
• opisuje oddziaływania magnetyczne w przyrodzie,
• omawia następstwa ruchu obrotowego i obiegowego Ziemi,
• wskazuje na mapie świata poszczególne kontynenty i oceany,
• opisuje wielkie wyprawy geograficzne Krzysztofa Kolumba i Ferdynanda Magellana,
• podaje przykłady substancji prostych i złożonych,
• charakteryzuje rodzaje mieszanin,
• sporządza mieszaniny jednorodne i niejednorodne,
• omawia sposoby rozdzielania mieszanin jednorodnych i niejednorodnych,
• opisuje właściwości roztworów wodnych,
• wymienia czynniki wpływające na szybkość rozpuszczania się substancji,
• omawia udział tlenu w wybranych przemianach chemicznych,
• omawia przystosowania do środowiska i budowę zewnętrzną wybranych przedstawicieli bezkręgowców,
• charakteryzuje przystosowania do środowiska przedstawicieli ryb, płazów, gadów, ptaków i ssaków,
• odczytuje z diagramów klimatycznych informacje dotyczące temperatury i ilości opadów w poszczególnych strefach klimatycznych i poszczególnych miesiącach,
• oblicza średnią temperaturę i średnie ilości opadów,
• wskazuje na mapie świata poszczególne strefy krajobrazowe,
• omawia strefy: wilgotnych lasów równikowych, sawann, pustyń, lasów liściastych, stepów, północnych lasów iglastych, tundry, pustyń lodowych, krajów alpejskich,
• omawia przystosowania wybranych organizmów do życia w strefach: wilgotnych lasów równikowych, sawann, pustyń, lasów liściastych, stepów, północnych lasów iglastych, tundry, pustyń lodowych, krajów alpejskich,
• rozpoznaje wybrane organizmy roślinne i zwierzęce występujące w omawianych strefach,
• omawia rolę w przyrodzie sił tarcia, oporu powietrza i wody,
• podaje przykłady działania sił tarcia, oporu powietrza i wody oraz sposoby ich zmniejszania lub zwiększania,
• opisuje różne rodzaje ruchu,
• wykonuje obliczenia dotyczące prędkości, drogi i czasu,
• charakteryzuje zjawiska świetlne: prostoliniowe rozchodzenie się światła, odbicie światła,
• wymienia źródła dźwięków,
• porównuje prędkość rozchodzenia się dźwięku w różnych ośrodkach,
• podaje przykłady zjawisk elektrycznych występujących w przyrodzie,
• rysuje schemat prostego obwodu elektrycznego,
• omawia etapy powstawania życia na Ziemi,
• wymienia przykłady odnawialnych i nieodnawialnych zasobów przyrody,
• podaje przykłady globalnych zagrożeń dla środowiska,
• wymienia formy współpracy międzynarodowej mającej na celu ochronę przyrody.